Lopend

Remanumaat | Meer samenwerking voor circulaire strategieën in de maakindustrie

Regio:

Vlaanderen

Gefinancierd door

Het project Remanumaat pakt de systemische obstakels aan die het gebruik van maatwerk in ReX-activiteiten en -ecosystemen belemmeren. Door de vele unieke voordelen kan maatwerk aanzienlijk bijdragen aan het succes van ReX-concepten in Vlaamse ecosystemen. Het vormt dus een belangrijke hefboom voor de verdere uitbouw van circulaire strategieën in de maakindustrie.

Context

De Vlaamse maakindustrie erkent de potentiële impact van circulaire strategieën als Re-use, Re-pair, Re-manufacture en Re-furbish (samengevat onder de algemene noemer ReX). Maar ze worstelt ermee om deze te vertalen naar een economisch haalbare bedrijfsvoering binnen haar specifieke context en ecosysteem.

Een deel van de oplossing ligt in een structurele samenwerking met maatwerkbedrijven, die sterke troeven bezitten voor typische ReX-activiteiten zoals disassemblage, sortering of reiniging. Dat voornemen botst echter op een aantal hardnekkige obstakels: omgaan met variabiliteit, voldoende oplossend vermogen, juridische aspecten, misvattingen en de moeizame opstart van circulaire samenwerkingsverbanden.

Doel

Via een iteratief en co-creatief proces worden oplossingen geïdentificeerd en getest, waarbij men ook ondersteunende concepten en technologieën inzet die dat proces faciliteren (bijv. samenwerkingsvormen en beslissings- en operatorondersteuning). Deze aanpak wordt ontwikkeld en gevalideerd voor een ReX-ecosysteem van herbruikbare verpakkingen voor productielogistiek, in samenwerking met Conteyor en maatwerkbedrijf Ryhove.

Dit proces omvat verschillende stappen, waaronder de ontwikkeling van een gemeenschappelijke taal en doelstellingen, de vaststelling van de context en randvoorwaarden voor co-creatie en samenwerking, en het identificeren en valideren van sweet spots op basis van de collectieve behoeften van maakbedrijven. Daarnaast wordt praktijkervaring vertaald naar blijvende kennis en inzichten, en worden business case-elementen verkend in de praktijk.

Door een iteratieve aanpak zet men ideeën om in concepten, via begeleiding en consulting gericht op verschillende aspecten: de impact van het product op de organisatie van remanufacturing-activiteiten, de analyse van productievereisten en randvoorwaarden, de selectie van ondersteunende technologieën om operationele processen efficiënter te maken, en de aanpak van juridische en regelgevingsaspecten.

Ook worden bedrijfsprocessen (toelevering, productie, kwaliteit, verkoop …) ontwikkeld, voorbereid en gevalideerd in de praktijk. Tijdens de projectperiode van 2 jaar verkent men mogelijke partnerschappen en netwerken.

De resultaten van het project zullen breed worden verspreid en vertaald naar vijf andere ecosystemen tussen bedrijven en de maatwerksector – specifiek in de branche van machines en mecha(tro)nische systemen met een hoog ReX-potentieel. Dit zal de verdere introductie en opschaling van ReX in de Vlaamse maakindustrie versnellen, en bijdragen aan een veerkrachtige circulaire maakindustrie met een verminderde materiaal- en koolstofvoetafdruk.

Benadering

De iteratieve aanpak vertrekt vanuit de noden van respectievelijk het maak- en maatwerkbedrijf. Voor maakbedrijven gaat het concreet om de kostenefficiënte integratie van remanufacturing, partnerschappen om tekorten op de arbeidsmarkt aan te pakken, en uitbesteedbare aspecten van remanufacturing aan de sociale economie (incl. specifieke activiteiten, volumes en frequenties).

Maatwerkbedrijven willen dan weer resultaten van hoge kwaliteit garanderen en de variabiliteit in werklast beheren. Ook identificeren ze de activiteiten die waardevol zijn voor meerdere bedrijven en die ze in een enclave kunnen uitvoeren, waarvoor ze kunnen investeren in operationele capaciteit. Daarnaast bekijken ze welke certificaten en erkenningen relevant zijn voor kwalitatieve en conforme remanufacturing.

In een tweede fase volgen wederzijdse bedrijfsbezoeken om elkaars troeven en bezorgdheden te leren kennen, gevolgd door gezamenlijke begeleide workshops en de concrete uitvoering van allerlei actiepunten (testen, validaties …). Er wordt nauw samengewerkt – o.a. op het gebied van ondersteunende technologie – om drempels en hindernissen weg te werken. Ten slotte komen beide partijen samen voor co-creatie en verdere samenwerking. Er wordt teruggekoppeld en geëvalueerd, waarna vervolgstappen worden bepaald om het proces voort te zetten en te verbeteren.

Doelgroep

Dit project is gericht op specifieke Vlaamse ecosystemen. Het gaat om bedrijven in de maakindustrie (discrete productie) die zich focussen op machines, complexe mecha(tro)nische producten, elektrische en/of elektronische apparaten in een B2B-context.

In de maakindustrie hebben die productcategorieën namelijk een aanzienlijk ReX-potentieel. Ze zijn over het algemeen duurzaam en hebben een relatief lange gebruiksfase. Ook bevatten ze vaak hoogwaardige materialen, of worden ze geproduceerd via een maakproces met een hoge toegevoegde waarde (bijv. hoge embodied energie). Daarnaast is er sprake van een stabiele technologiecyclus die langer is dan de nuttige levensduur van de producten.

Ze hebben ook een voldoende grote vloot (installed base) en hun ontwerp is zoveel mogelijk afgestemd op waardebehoud en de bijbehorende circulaire activiteiten: onderhoud, herstelling, ontmanteling en herfabricage.