Om de werkzaamheidsgraad te verhogen en de krapte op de arbeidsmarkt aan te pakken, moeten we niet enkel meer mensen aan de slag krijgen, maar ook de huidige werknemers aan de slag houden. Innovatieve technologieën kunnen een belangrijke rol spelen in het werkbaar maken én houden van jobs. Daarom werd de proeftuin 'Technologie voor Werkbaar Werk' gelanceerd, waaraan ook Sirris meewerkt. Op 6 februari 2023 werden de eerste resultaten gedemonstreerd.
Een werkbare job is een belangrijk factor om mensen duurzaam aan de slag te houden of krijgen. Met de steun van Vlaams minister van Werk en Innovatie Jo Brouns wordt daarom geïnvesteerd in innovatieve technologieën om werknemers en bedrijven hierin meer en beter te ondersteunen. Binnen de proeftuin ‘Technologie voor werkbaar werk’ wordt state-of-the-art innovatieve technologie ingezet om het werk zowel fysiek als mentaal werkbaarder de maken. Denk aan digitale werkinstructies, exoskeletten, virtual reality (VR) en augmented reality (AR). Dit soort technologieën bieden daarnaast ook kansen aan mensen die om fysieke of mentale redenen een afstand ervaren tot de arbeidsmarkt (terug) naar de arbeidsmarkt toe te leiden. De belangrijkste drempels voor Vlaamse werknemers in de industriesector om aan de slag te blijven, zijn immers een hoge werkdruk, fysieke belasting en eentonigheid van werk, zo blijkt uit onderzoek van het HIVA-Onderzoeksinstituut (KU Leuven) dat in het kader van deze proeftuin werd uitgevoerd.
De eerste resultaten van het project werden nu gepresenteerd en gedemonstreerd.
Demo's tonen potentieel voor de werkvloer
Met de Industrie 4.0-proeftuin ‘Technologie voor Werkbaar werk’, die in 2022 door VLAIO gelanceerd werd, slaat Flanders Make, samen met zijn labo’s aan UHasselt (EDM) en VUB (R&MM), de handen in elkaar met Sirris, imec-IDLab-UGent, imec-SMIT-VUB en het HIVA-Onderzoeksinsituut voor Arbeid en Samenleving (KU Leuven). Met succes: het voorbije jaar werden technologie-demo’s uitgewerkt, die leidden tot ondersteuningsmiddelen voor de mentale, fysieke en organisatorische noden van specifieke doelgroepen op de arbeidsmarkt.
Om dit te illustreren werd het leerwerkbedrijf 'Open Atelier' in het Limburgse Pelt omgebouwd tot een demozaal die de meest moderne innovaties samenbrengt. Er werden onder andere cobots tentoongesteld, naast VR-brillen om de assemblage van een product te trainen, een hololens (combinatie VR/AR) om ondersteuning te bieden bij lasprocessen en camerasystemen voor de ergonomische impact van bewegingen van operatoren. Augmented reality kan dan weer poetshulp bieden door onzichtbaar vuil in te kleuren, om zo het verschil tussen propere en vuile oppervlakken duidelijk te maken.
Sirris werkte aan een demo met sensoren die operatoren in een productieomgeving ondersteunen om beslissingen te nemen (zoals ook beschreven in een vorig artikel). Sirris tracht met deze demonstrator aan te tonen hoe al deze informatie op een zeer intuïtieve en eenduidige manier samengebracht en gevisualiseerd kan worden in een dashboardsysteem dat de minder ervaren operator in staat stelt om zeer snel te zien op welk proces of bij welke machine een bepaalde actie nodig is. Zo kunnen typische interpreteerbare processen vertaald worden naar duidelijke acties.
Deze en nog andere tentoongestelde technologieën bieden concrete voorbeelden van innovatieve oplossingen voor de uitdagingen die werknemers in de maakindustrie vandaag ervaren. Binnen het project zijn er niet enkel demo’s, maar kunnen bedrijven ook trajecten opstarten met de partners om te evalueren in welke mate zij deze technologieën kunnen implementeren.
Het voorbije jaar namen al 144 bedrijven deel aan acties van de proeftuin. Het doel is om tegen eind 2024 ongeveer 800 bedrijven te hebben bereikt met de technologieën en verdere acties van het project.
V.l.n.r.: Dirk Torfs (Flanders Make), Herman Derache (Sirris), Koen Cools (Open Atelier), Ezra Dessers (KU Leuven) en Kris Van de Voorde (IMEC)