Een brede, interne oproep om interesse in circulaire economie binnen het West-Vlaams maatwerkbedrijf WAAK kon rekenen op een enthousiaste respons bij het personeel en betekende de vliegende start van verschillende projecten en initiatieven richting meer circulariteit, zowel binnen de organisatie als samen met de partners.
Als maatwerkbedrijf heeft WAAK een erg breed activiteitenpakket van industriële assemblage, montagewerk, verpakkingswerk en diensten op locatie. Hierbij zet het heel wat hightech-technologie en actuele kennis van materialen en productietechnologieën in. Mogelijk minder gekend zijn de geïntegreerde aanpak startend met activiteiten in co-engineering en zelfs productontwikkeling tot en met de productie en verpakking voor derden. Ten slotte zet het bedrijf ook in op herstel en remanufacturing van onder meer de toestellen voor slimme kilometerheffing.
Precies deze laatste activiteit bracht WAAK ertoe om verder te exploreren hoe het zijn maatwerkers nog meer kan inzetten om de circulaire economie te ondersteunen. De vraag was dan ook: hoe kunnen we als maatwerkbedrijf onze kennis, expertise en infrastructuur benutten en een circulaire dienstversneller (accelerator) worden?
De ambitie bij de start begin 2020 was ambitieus: jobcreatie voor 15 voltijdse medewerkers in 2 à 3 projecten tegen eind 2021, het circulaire denken vergroten binnen de organisatie en het realiseren van interne projecten gericht op materiaal- en energiebesparing, het verlengen van de levensduur van machines en een verhoogd hergebruik en recyclage van materialen.
Vanuit Sirris hebben we de energie, interesse, ambitie en dus goesting voor circulaire acties gekanaliseerd richting een beperkt aantal exploratietrajecten.
De slimme aanpak: bottom-up en top-down
Van bij de start heeft Kristof Hots, Sales & Marketing Director en trekker van de circulaire transitie binnen WAAK, een brede oproep tot geïnteresseerden in circulaire economie gedaan. Een slimme zet, want een groep van zo’n 30 personen gaf appel voor een eerste circulaire snuffelronde.
Vanuit deze groep werd een viertal groepjes gevormd, waarmee we een interactief traject doorliepen. Deels live, deels digitaal, soms iedereen samen, soms per groepje. Met hen verkenden we de praktische vertaling van de circulaire principes voor hun expertise. Omdat circulaire economie nooit alleen een interne oefening kan zijn, werd iedereen uitgedaagd om ook de externe stakeholders te bevragen. Niet alleen mogelijke klanten, maar ook leveranciers, potentiële partners, logistieke partners, lokale overheden, … Verschillende tools, templates en werkvormen verzekerden dat deze hands-on en ervaringsgedreven aanpak ook reële lessen opleverde. In sommige groepjes is deze leerervaring rechtstreeks gelinkt aan hun circulair idee dat verder vorm kreeg. Andere groepjes leerden ook hoe ze op basis van nieuwe inzichten en informatie hun idee kunnen bijstellen door andere klantensegmenten te bevragen, andere meer relevante circulaire uitdagingen te detecteren waarbij hun expertise kan benut worden, … Eén ding is zeker: elk groepje heeft veel geleerd om verdere stappen te zetten.
De rol van Sirris in deze oefening was het scheppen van een kader, het aanreiken van kapstokken en tools en het oefenen ermee, om zo ervaring op te doen met anders, circulair denken.
Aan het einde van het korte traject werd de nood zichtbaar om ook binnen de organisatie een structuur en formelere aanpak op te zetten. Niemand kan dergelijke projecten bovenop zijn dagelijks werk blijven uitvoeren. Ook de erkenning vanuit de directie werd belangrijker. Het verkrijgen van een ‘vrijgeleide’ voor de exploratie van een beperkt aantal geselecteerde ideeën was belangrijk.
|
"Van bij het begin hebben we de doelstellingen en spelregels met betrekking tot circulaire economie goed gedefinieerd. Dit wil zeggen: voldoende duidelijk, maar ook ambitieus en met ruimte voor ondernemerschap, via trial-and-error." |
Intussen heeft WAAK ook een formeel CE-projectteam van zeven personen die de initiatieven wekelijks bespreken en die maandelijks terugkoppelen naar de brede groep. Zo worden de ideeën eerst als ‘lead’ opgelijst. Hieruit worden de onderwerpen die naar de exploratiefase gaan gekozen. Pas als dat gebeurd is, kunnen ze projecten selecteren die tot implementatie leiden. Het team krijgt intussen een beperkt budget per project voor de exploratie en uitwerking van het project. Alles wordt overzichtelijk samengebracht op een centraal planbord.
Vervolgstappen
En of er stappen gezet zijn! De eerder beschreven goesting is ten volle verder benut en heeft na een dik half jaar geleid tot meer dan tien trajecten. Een greep uit de lopende initiatieven:
- Exploratie samen met belangrijke klant Novy voor een efficiënter gebruik en optimale sortering van basismaterialen. Ook leveranciers worden in dit verhaal betrokken, zoals bijvoorbeeld ISOVER, voor de betere ophaling en recyclage van resten mineraalwol.
- Interne activiteiten gericht op hergebruik en recyclage, met onder andere een samenwerking met Howest (productontwerp) rond het herontwerp van kabelhaspels voor hergebruik en een kosteneffectieve retourlogistiek. Deze projecten zitten intussen in hun testfase bij de leveranciers. Nog zo’n actie is het herinzetten van productieafval voor onder meer kunststoffen, coating poeder en karton, …, voor eigen gebruik en als product voor derden.
- De activiteiten in refurbishing van de toestellen voor slimme kilometerheffing blijven in verdere ontwikkeling. Steeds meer herstel- en opwaardeermogelijkheden vormen het onderwerp van onderzoek en, waar zinvol, implementeert WAAK bijkomende herstelstrategieën voor de verschillende onderdelen.
- Een hele reeks ideeën zijn in de exploratiefase. Zo zijn er projecten rond projectmatige interieurinrichting met het benutten van reststromen, inschatting van het potentieel voor refubishing van elektrische deelsteps en elektrische fietsen, medische hulpmiddelen, ICT-apparaten, …
Besluit
Starten vergt een zekere durf. Erg belangrijk is een trekker die echt gelooft in de kansen en noodzaak van verandering. Stap voor stap tot een breder draagvlak komen is een aanpak die werkt. De kapstokken en denkpatronen die we vanuit Sirris via interactieve workshops hebben aangereikt, droegen bij aan het creëren van momentum. Denken vanuit de noden van de klanten, gecombineerd met het optimaal benutten van de aanwezige kennis, capaciteiten en 'goesting', zijn zeker versnellers van het proces. Het nemen van kleine stappen in een iteratieve aanpak, waarbij de aannames snel gevalideerd worden, bewaakt de kennisopbouw. Bovenal, het op het juiste moment combineren van bottom-up en top-down initiatieven is wat WAAK echt doet versnellen.
Vervolgstappen zijn natuurlijk de verdere uitbouw en de communicatie van de succesverhalen, zowel naar intern betrokkenen als naar externe stakeholders.
Ook zin om zo’n circulaire drive in uw organisatie te realiseren? Laat het ons weten! Samen bekijken we welke aanpak het best past bij uw organisatie met uw specifieke producten, klanten, … Eén ding is zeker, circulaire succesverhalen smaken naar meer en geven heel wat energie!
(foto bovenaan: De kick-off richting circulaire economie vond plaats in pre-corona tijden)
]]>
