België is het vierde meest productieve land ter wereld, maar onze productiviteitsgroei sputtert. In deze reeks bieden we u telkens vier praktische tips waarmee u de productiviteit op kantoor en op de werkvloer gemakkelijk kunt opkrikken.
In het eerste deel van deze reeks bespraken we in detail de productiviteit van de Belgische ondernemingen. De productiviteitsgroei in ons land is de laatste jaren ondermaats.
Om bedrijven te ondersteunen met hun productiviteitsverbeteringen verzamelden we heel wat tips die we op regelmatige basis publiceren. Deze tips richten zich bewust niet op het implementeren van geavanceerde technologieën, maar op verbeteringen die relatief weinig inspanningen vergen.
Tip 31: Verbeter de ergonomie, zorg voor til- en transporthulpmiddelen
Enkele jaren geleden waren we te gast bij Scania in Zwolle voor een rondleiding. Onze gastheer verraste ons met een bijzondere mededeling bij de start van de rondleiding: "Wij doen er alles aan om het werk gemakkelijk te maken voor de mensen. We willen immers dat de mensen niet moe zijn tegen het einde van de shift, zodat ze nog energie genoeg hebben om naar de fitness te gaan. Als je dus straks iemand ziet met een druppel zweet op zijn voorhoofd, dan moet je het zeggen, dit betekent dat hij ziek is en dat we hem naar de dokter moeten sturen." Deze arbeidsfilosofie verwonderde sommige bezoekers, maar ze werkt wel. Sinds 1934 heeft Scania geen enkel verliesjaar gekend.
Ergonomisch ingerichte werkplekken maken het werk minder vermoeiend, waardoor de medewerker productiever is. Dergelijke werkplekken beperken ook de gezondheidsklachten, verminderen het absenteïsme en maken het mogelijk dat mensen langer kunnen blijven werken. Het tillen en verplaatsen van materialen is de voornaamste oorzaak van vermijdbare lichamelijke letsels (voornamelijk lage rugpijn) en vergt dus bijzondere aandacht. Met eenvoudige middelen, zoals til- en transporthulpmiddelen, is het vaak al mogelijk om heel wat verbeteringen door te voeren. Uit studies blijkt dat ergonomische verbeteringen typisch op minder dan één jaar worden terugverdiend.
Van Hoecke, producent van meubelbeslag en Fabriek van de Toekomst, neemt de ergonomie van zijn medewerkers ernstig en voerde in zijn fabriek in Sint-Niklaas talrijke verbeteringen door (zie foto hieronder).
Een eenvoudige kar verbetert de ergonomie
(Bron: Van Hoecke)
Naast simpele oplossingen zoals het gebruik van karren en in de hoogte verstelbare werktafels, bestaan er heel wat gespecialiseerde tilhulpmiddelen. Een voorbeeld van een tilhulpmiddel vindt u in de onderstaande video.
Tip 32: Overweeg 3D-printen van onderdelen
Heel wat onderdelen worden nog steeds met klassieke productieprocessen (zoals lasersnijden, plooien, draaien, frezen, …) vervaardigd. Deze productieprocessen zijn weliswaar snel, maar toch hebben ze enkele fundamentele nadelen. Voor veel onderdelen zijn vaak meerdere productiestappen nodig, wat zorgt voor heel wat logistieke handelingen (inplannen van de orders, aanvoer van materiaal, transport tussen stappen, tussenstockage, …) en lange doorlooptijden. De klassieke machines zelf zijn typisch erg kapitaalintensief en de omsteltijden zijn vaak lang.
Onlangs zagen we een West-Vlaamse machinebouwer die koos voor een radicaal andere aanpak door ervoor te opteren een deel van zijn metalen onderdelen voortaan te 3D-printen in kunststof. Het bedrijf schafte hiervoor een tiental 3D-printers aan. Een groot deel van de onderdelen wordt immers niet belast, en kan dus evengoed uit kunststof worden vervaardigd. Het 3D-printen is een relatief traag proces, maar door de zeer lage kost van 3D-printers (grootteorde: honderden euro's) kan met een beperkte investering toch behoorlijk wat printcapaciteit in huis gehaald worden. Het printen kan ook grotendeels onbemand verlopen, wat de arbeidsproductiviteit dus sterk ten goede komt.
Tip 33: Hou stand-up meetings
Vergaderingen zijn één van de voornaamste bronnen van tijdverspilling voor kantoormedewerkers. Vergaderingen starten vaak te laat, missen ritme en duren langer dan nodig. Nochtans kan een goede meeting heel wat tijdverlies door misverstanden of een resem heen-en-weer e-mails vermijden.
Een eenvoudige manier om de vergadertijd sterk in te korten is het houden van stand-up meetings, waarbij de deelnemers niet langer comfortabel neerzitten, maar simpelweg rechtstaan. Een aantal hogere tafels kan helpen om gemakkelijk zaken neer te schrijven en documentatie te raadplegen.
Rechtstaand vergaderen verbetert niet alleen de vergadercultuur, maar is op zich ook veel gezonder voor de kantoormedewerkers. Langdurig zitten wordt geassocieerd met tal van ziektes, zoals diabetes, vaatziekten, depressie en zelfs vroegtijdig overlijden.
Tip 34: Verkort de omsteltijd
Het omstellen van machines is een nevenproces dat typisch onvoldoende aandacht krijgt. Hierdoor is het meestal relatief eenvoudig om de omsteltijd met ca. 30 procent te verkorten. De eerste stap in het verbeteren van de omsteltijd is het verbeteren van de organisatorische aspecten. Zorg dat alle informatie, materialen, gereedschap, … ter beschikking staan voor de eigenlijke start van de omstelling. Eenmaal de organisatie goed onder controle is, kunt u ook beginnen denken aan meer technische ingrepen.
Een goed startpunt voor het verbeteren van de omstelling is het maken van een video-opname die u dan vervolgens met het ganse team analyseert. De methodologie voor het reduceren van omsteltijden is SMED ('Single Minute Exchange of Dies'). Hiervoor bestaan tal van opleidingen die u kunt volgen. Korte omsteltijden laten ook toe om te produceren met kleinere lotgroottes. Dit verkort de doorlooptijd en verhoogt zo de leverbetrouwbaarheid. Hierdoor vergt het opvolgen van laattijdige orders minder werk.
Tot slot
Heeft u ook tips? Speel ze ons door, zodat we deze kunnen delen en met z’n allen productiever kunnen worden. De beste tipgever krijgt een leuk cadeau!
Het verkorten van doorlooptijden maakt het mogelijk om te groeien als bedrijf en heel wat indirecte kosten te reduceren. De productiestrategie quick response manufacturing (QRM) maakt dit mogelijk voor bedrijven in een high-mix, low-volume omgeving. Vanaf 19 januari (Genk) en 4 maart (Gent) organiseren we een volgende opleidingscyclus over QRM. Meer informatie vindt u in onze agenda!
Klik hier voor een overzicht van de andere delen in de reeks.
